Na precies 4 duizend 4 honderd en 44 kilometer stonden we pardoes in hartje Gdansk. De etappe ernaartoe was voor ons doen lang (ca 90km). Oscar had de route zorgvuldig gepland zodat we zo min mogelijk met allerlei verkeerstress te maken zouden krijgen bij het binnenrijden van de stad (hij kon ook niet weten dat we dan ruim 10 km over ongelijk gelegde betonplaten zouden moeten rijden). Maar toen we zomaar uit het niets een stadspoort in het oog kregen, was alles snel vergeten en vergeven. Toen we de kilometerstand zagen helemaal.
We aten een lekker ijsje en zochten ons appartement op.
Gdansk is een oude Hanzestad en fenomenaal pittoreske. Eigenlijk is het vrijwel allemaal “nep”, want na de 2e wereldoorlog was 90% verwoest. Ze hebben daarna het hele centrum in oorspronkelijke stijl herbouwd (of minutieus gereconstrueerd?). Niettemin fantastisch om er te zijn en doorheen te lopen.
Sinds Torun (wel ongeschonden door de oorlogen gekomen, dus nog origineel) is de bouwstijl van kerken en andere “officiële” panden anders dan eerder in Polen. We zijn in de meest oostelijke streek van het oude Pommeren. Hier heersten in verschillende tijdperken Teutonen en Pruisen. Duitsers dus en dat heeft zijn weerslag in de bouwstijl. Robuuste bakstenen gebouwen met trapgevels en soortgelijke afwerking.
Wouter vertelde ons dat Teutonen Duitse ridders waren die na de laatste kruistochten iets te doen moesten hebben en door de paus op de dan nog heidense Pruissen afgestuurd worden. Dat is dan nog een stam in het noorden van Polen. We praten over 12e of 13e eeuw of zo iets. Er was een (al christelijke) Poolse vorst in het zuiden die ze zelfs uitnodigde om te komen! En dus kwamen ze en net als in de Levant joegen ze iedereen over de kling die weigerde christen te worden… En ze gingen natuurlijk niet weg en ze erkenden ook het gezag van de Poolse koning niet.. maar stichtten een eigen staat. Dat gaf heibel en gedoe en uiteindelijk won de Poolse koning.
De Pruisische tijd speelt vanaf ~1700. Geen idee of het echt afstammelingen van de oorspronkelijke stam betreft. Anyway, Pruissen wist een groot deel van de Baltische kust te veroveren en pak m beet 125 jaar vast te houden (t/m eerste wereldoorlog).
De glorie tijd van Gdansk viel echter in de 15e en 16e eeuw als de Hollanders met hun dikbuikige en smalboordige fluiten goed geld betalen voor het graan dat de Gdanksers uit hun achterland verzamelen. Doordat de Denen tol hiefen op basis van de breedte van het boord konden de Hollanders dat graan tegen de beste prijs in de rest van Europa verhandelen er er zelf ook heel rijk van worden. Zo werd de basis voor de Nederlandsche gouden eeuw gelegd. win – win dus voor Holland en Gdansk.
Het ging toen zo goed met Gdansk dat de stad min of meer onafhankelijk van welke vorst dan ook opereerde. Het is die periode die de herbouwers van de stad na de 2e wereldoorlog wilden doen herleven in gedachten hadden. Het resultaat zien we nu.
Abonneer je hier op onze blog:
Abonneren